در دنیای سرورها، SSH (Secure Shell) یکی از مهم‌ترین ابزارها برای مدیریت و کنترل سیستم‌عامل لینوکس از راه دور است. تقریباً تمام مدیران سرور و توسعه‌دهندگان از SSH استفاده می‌کنند، چون ارتباطی ایمن، سریع و سبک برای مدیریت VPS یا سرور اختصاصی فراهم می‌کند.

چرا SSH مهم است؟

برخلاف روش‌های گرافیکی (مثل Remote Desktop در ویندوز)، SSH به شما اجازه می‌دهد:

  • با سرعت بالا به سرور وصل شوید (حتی روی اینترنت ضعیف).
  • دستورات لینوکس را اجرا کنید و سرور را کامل کنترل کنید.
  • بدون نیاز به مانیتور یا رابط گرافیکی، کارهای مدیریتی انجام دهید.
  • امنیت بالاتری داشته باشید چون ارتباط رمزگذاری‌شده است.

پیش‌نیازها

قبل از هر چیز، برای اتصال نیاز دارید:

  • آی‌پی عمومی سرور (مثلاً: 203.0.113.15)
  • نام کاربری (معمولاً root یا کاربر پیش‌فرض مثل ubuntu)
  • پورت SSH (پیش‌فرض روی ۲۲ است، مگر اینکه خودتان تغییر داده باشید)
  • یک کلاینت SSH روی سیستم (PowerShell/Terminal یا نرم‌افزارهایی مثل PuTTY)

روش اتصال سریع (دستور پایه)

کافیست در ترمینال یا PowerShell دستور زیر را بزنید:

# Comment test
ssh USER@SERVER_IP
#مثال
ssh root@203.0.113.15
  • اولین بار از شما می‌پرسد که fingerprint را قبول کنید → yes تایپ کنید.
  • سپس رمز عبور را وارد کنید و وارد سرور می‌شوید. (تو محیط ترمینال شما اینپوت وارد کردن پسورد را نمیبینید و این موضوع طبیعی است، همچنین میتوانید پسورد را Copy/Paste کنید)
    این ساده‌ترین روش اتصال است، اما برای امنیت بالاتر توصیه می‌کنیم از کلید SSH به‌جای رمز استفاده کنید.

اتصال از ویندوز

گزینه ۱: PowerShell / Windows Terminal
از ویندوز ۱۰ به بعد، دستور ssh به‌طور پیش‌فرض وجود دارد:

# Comment test
ssh USER@SERVER_IP
#مثال
ssh root@203.0.113.15

گزینه ۲: نرم‌افزار PuTTY

اگر دستور ssh در ویندوز شما فعال نیست:

  • برنامه PuTTY را دانلود و اجرا کنید.
  • در قسمت Host Name آی‌پی سرور را وارد کنید.
  • پورت را روی ۲۲ (یا هر پورت دیگری که تنظیم کرده‌اید) بگذارید.
  • Connect کنید و نام کاربری/رمز عبور را وارد کنید.

اتصال از macOS یا لینوکس

روی مک یا لینوکس فقط کافیست ترمینال را باز کنید:

# Comment test
ssh USER@SERVER_IP
#مثال
ssh root@203.0.113.15
#اگر روی پورت دیگری است
ssh -p 2222 ubuntu@203.0.113.15

استفاده از کلید SSH (توصیه امنیتی)

ورود با رمز همیشه ایمن نیست و ریسک هک شدن وجود دارد (Brute Force یا دزدیده شدن رمز). برای همین توصیه میشود که همیشه از کلید عمومی/خصوصی استفاده کنید.
ساخت کلید روی سیستم شخصی

ssh-keygen -t ed25519 -C "your-email@example.com"
  • یک فایل عمومی (id_ed25519.pub) و یک فایل خصوصی (id_ed25519) ساخته می‌شود.
  • در قسمت Host Name آی‌پی سرور را وارد کنید.
  • پورت را روی ۲۲ (یا هر پورت دیگری که تنظیم کرده‌اید) بگذارید.
  • Connect کنید و نام کاربری/رمز عبور را وارد کنید.
    اضافه کردن کلید به سرور
    اگر ssh-copy-id دارید:
ssh-copy-id -i ~/.ssh/id_ed25519.pub ubuntu@203.0.113.15

در غیر این صورت، محتوای کلید عمومی را در فایل ~/.ssh/authorized_keys روی سرور قرار دهید.

نکات امنیتی مهم

  1. غیرفعال کردن ورود با رمز
    بعد از اضافه کردن کلید، فایل /etc/ssh/sshd_config را ویرایش کنید.
  2. تغییر پورت SSH
    برای جلوگیری از حملات خودکار، می‌توانید پورت SSH را عوض کنید.
ssh-copy-id -i ~/.ssh/id_ed25519.pub ubuntu@203.0.113.15


# Comment test
ssh USER@SERVER_IP
#مثال